آویشن خزنده

آویشن خزنده

آویشن خزنده

آویشن خزنده با نام علمی‌ Thymus serpyllum که از خانواده نعنائیان است را معمولاً با عنوان زیر می شناسند :

(1) آویشن وحشی ( wild thyme )

(2)  آویشن خزنده ( creeping thyme )

(3) آویشن کوهی ( mountain thyme )

(4) آویشن سِرپولِت ( serpolet thyme )

دلایل نامگذاری آویشن خزنده :

واژه مبین گونه این گیاه یعنی سِرپیلوم در زبان یونانی به معنی خزنده ( sreeping ) است زیرا گیاهان این گونه دارای ساقه ای هستند که در ابتدای رشد به حالت خوابیده بر سطح زمین قرار می گیرند و بدین ترتیب شروع به خزیدن میکنند

و در شرایط مناسب رطوبتی از هر گره ای که بر روی ساقه قرار دارد شروع به ریشه زائی می نماید.

مهمترین مشخصات گیاه آویشن خزنده :

(1) چند ساله ، نیمه علفی

(2) تطابق اقلیمی با  8–4 ( hardiness zone USDA )

(3) موقعیت بستر : آفتابگیر ( full sun )

(4) پرز دار

(5) شیوه استقرار : خوابیده

(6) شیوه رشد : خزنده

(7) برگهای کوچک و همیشه سبز

(8) برگها ، براق ، سبز متمایل به آبی ، طلایی یا رنگارنگ

(9) برگهای معطر و خوشبو

(10) ارتفاع گیاه : حدود 7 الی 10 سانتیمتر

(11) گستردگی گیاه : حدود 30 الی 50 سانتیمتر

(12) موقعیت کاشت : در جلوی کرت های مختلط ، دیواره های جنوبی و غربی ، شرایط آبشاری آفتابگیر

(13) متحمل خاکهای کم عمق و صخره ای

(14) نیاز آبی کم تا متوسط (مقاوم به خشکی)

(15) نیاز کم به مراقبت

(16) گل دهی در خرداد ماه تا تیرماه (ژوئن تا جولای )

(17) گل ها : کوچک ، نمایان ، زنگوله ای تا لوله ای ، دارای دو لوپ

(18) استقرار گلها : به صورت دسته های متراکم انتهایی و گاهی محوری

(19) دم گل ها : قائم به طول 5 الی 10 سانتیمتر

(20) رنگ گلها : صورتی پررنگ ، قرمز ، ارغوانی ، سفید

(21) جلب کننده : زنبورها ، پروانه ها ، بید ، برخی دیگر از گرده افشان ها

(22) مورد تغذیه : لاروهای برگخوار ، حشرات گرده خوار

(23) متحمل تغذیه : آهو و خرگوشها

(24) متحمل آلودگی هوا

(25) تا کنون هیچگونه گزارش در ایجاد مسمومیت ناشی از آویشن خزنده در پرندگان ، سگها ، گربه ها ، اسب ها ، نشخوارکنندگان اهلی و انسان در دست نمیباشد.

جایگاه و  گستردگی گیاه آویشن خزنده در جهان :

آویشن خزنده گیاه بومی اروپای شمالی (بریتانیا) ، شمال افریقا و غرب آسیا محسوب می گردد ، امروزه در مناطقی از آمریکای شمالی نیز به وفور یافت می گردد.

گیاه آویشن خزنده در نظر گیاهشناسان :

این گیاه در زمره گیاهان با سریع ترین رشد ، موسوم به ” گیاه مهاجم ” ( stricking plant )

قرار دارد زیرا ساقه ها و قلمه های آن وقتی در شرایط مساعد رطوبتی قرار بگیرند  بطور سریع شروع به ریشه زدن کرده و گیاه جدیدی را به وجود می آورند.

آویشن خزنده از بهترین گیاهان برای موارد زیر است :

(1) استفاده در فضاهای سبز

(2) پوشش سطح زمین های آفتاب گیر

(3) تهیه چمن های معطر

(4) پُر کردن فواصل بین قطعات سنگی یا سیمانی قدمگاهها

(5) اطراف تخته سنگهای مستقر در پارک ها و آبشارهای مصنوعی

(6) فواصل بین قطعات گلکاری ها در پارک ها

(7) اطراف مسیرهای عبور و مرور در پارک ها

(8) حواشی جویبارها

(9) اراضی حاشیه ای

(10) گلدان ها

آویشن خزنده Thymus serpyllum

آویشن خزنده

دانستنیها و مطالب مفید درباره گیاه آویشن خزنده  :

(1) مقاوم در برابر لگدمال شدن ناشی از عبور و مرور افراد و حیوانات

(2) بواسطه سازگاری با کم آبی و خاک های فقیر از گیاه به عنوان زمین پوش و یا گیاه مرزی در باغچه ها ، پارک ها و معابر استعاده می شود.

(3) ایجاد چمن های سبز و معطر  بواسطه عطری ملایم که با همراهی رایحه لیمو از گیاه تولید می گردد.

(4) اندازه برگ های گیاه بر اساس مکان و فصل رشد متفاوت است.

(5) بهترین مناطق  برای رشد گیاه : در خاک های شنی از جمله تپه های صخره ای ، اطراف کشتزارها ، حواشی جاده ها و سواحل رودخانه ها

(6) برای بهبود شکل ظاهری گیاه ، بعد از مرحله گل دهی بوته را هرس کنید.

(7) کاربرد : تهیه داروهای سنتی در جهان و استخراج روغن فرار زرد رنگ که سرشار از ” فنل ها ”  می باشد .

(8) از این گیاه به دلیل داشتن پرز به ندرت در آشپزی استفاده می کنند.

نکات مهم برای پرورش گیاه آویشن خزنده :

(1) قابل پرورش در شرایط رطوبتی کم تا متوسط

(2) نیازمند به بسترهی آفتابگیر و زهکش دار

(3) بهترین رشد در : خاکهای فقیر صخره ای ، درشت بافت و سست

(4) احتمال پوسیدن در بستر مرطوب و خیس

(5) همیشه سبز در شرایط زمستان ملایم

(6) امکان حذف سبزینگی بوته های بالغ جهت جوان سازی بوته ها

(7) تقسیم بوته ها برای ازدیاد پس از اینکه متراکم و چوبی شدند.

آفات و بیماری های آویشن خزنده (جهت کاشت ) :

(1) هیچگونه آفت یا بیماری مهم و خسارت آوری ندارد.

(2) دچار شدن به پوسیدگی ریشه در اثر رطوبت زیاد و زهکشی نامناسب بستر

(3) کنه تار عنکبوتی( spider-mite ) ممکن است در طی تابستان های خشک و داغ به گیاه حمله کند ولی این آفت خسارت چندانی به گیاه وارد نمیکند.

موارد کاربرد آویشن خزنده :

استفاده از روغن فراوری شده گیاه در مصارف دارویی ( به دلیل داشتن فنل بالا )

استفاده از گیاه در تولید داروهای سنتی

استفاده از گیاه به عنوان زمین پوش

استفاده از گیاه در ایجاد چمن های معطر

امداد ویلا و روشنایی بزرگزاده

   Thymus serpyllum in world